الگوهای شمعی در تحلیل تکنیکال

الگوی شمعی اطلاعات متعددی را به ما ارایه می دهد. بدنه ی شمع در واقع گویای قدرت لحظه ای خریدار و فروشنده را به ما نشان می دهد. 

الگوهای شمعی ژاپنی چیست؟

هنگامی که به الگوی قیمتی سهام و یا سایر محصولات مالی نگاه می کنیم در واقع با یک الگوی شمعی روبرو هستیم.

چگونه از الگوی شمعی استفاده کنیم؟

الگوی شمعی اطلاعات متعددی را به ما ارایه می دهد. بدنه ی شمع در واقع گویای قدرت لحظه ای خریدار و فروشنده را به ما نشان می دهد. هنگامی که خریدار قوی باشد می تواند مقدار بیش تری خرید کند و طول بدنه ی سفید شمع کشیده تر می شود و هنگامی که فروشنده قدرت بیش تری دارد قسمت مشکی بدنه شمع طول بیش تری خواهد داشت.

معمولا هر یک یا دو بار در ماه بدنه ی شمع به طور غیرطبیعی رشد می کند و دلیل آن نیز افزایش میزان رشد فعالیت های تجاری است. بلندی طول شمع و سایه ی آن نشان دهنده ی پیروی خریداران از جنب و جوش بازار و گویای شتاب آن ها می باشد.

در بعضی مواقع نیز امکان دارد که این افراد از حد طبیعی بازار فراتر روند. هنگامی که طول بدنه ی شمع و سایه ی آن کوتاه باشد می توان به این نتیجه رسید که میزان جنب و جوش خرید و فروش در بازار در یک حد بوده و کسی فراتر از آن نرفته است.

همچنین این حالت نشان دهنده ی این است که بازار مسیر خاصی نداشته و میزان خرید و فروش یکسان است؛ از طرفی همه بازار را به این حالت رها کرده و مایل به تجارت نیستند. کاهش اندازه ی طول شمع در مواردی رخ می دهد که میزان نرخ مبادلات در بین عدد 0.5 درصد و یا پایین تر از قیمت خود باشد. این اتفاق یک یا دو بار در ماه رخ می دهد.

مقاله مرتبط: تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی

سایه ی کشیده الگوهای شمعی:

باید به شمع بلند یا همان کشیده توجه داشت. طول نسبی شمع می بایست حدود 2 تا 3 درصد قیمت باشد.

هنگامی که طول سایه ی شمع بیش تر یا کم تر باشد و همچنین طول شمع کم تر یا بیش تر از میزان نسبی خود باشد باید نسبت به این تغییرات توجه کرد.

گفته ها بر این است که طول بلند شمع با میزان سایه ی آن حالت عکس دارد. به عنوان مثال طول کشیده و کوتاه سایه شمع نشان دهنده ی این است که قیمت محصولات فروخته شده به حالت آزاد و باز خود بازمی گردد و در نهایت قدرت خریدار نسبت به فروشنده بیش تر خواهد شد. بر همین مبنا قدرت خریدار روز بعد افزایش پیدا می کند.

به این نکته دقت کنید: طول فیتیله و اندازه بدنه نمای کلی از نوسانات قیمت در یک دوره زمانی را ارائه می‌دهند. رنگ و شکل شمع نیز اطلاعات مفیدی درباره حرکت قیمت ارائه می‌دهند. رنگ بدنه شمع برای نمایش افزایش قیمت (سبز یا سفید) یا کاهش (قرمز یا سیاه) استفاده می‌شود. با این حال، توجه به این نکته ضروری است که نمودارهای کندل استیک تنها یکی از ابزارهایی هستند که تحلیل‌گران برای تجزیه و تحلیل بازارها از آن استفاده می‌کنند و باید همراه با سایر ابزارهای تحلیلی برای تصمیم‌گیری آگاهانه مورد استفاده قرار گیرند.

حالت برعکس این موضوع نیز وجود دارد. با این وجود به این نتیجه می رسید که این توضیحات صحیح و قابل استناد بوده است اما در بعضی مواقع نیز ممکن است این توضیحات گول زننده باشند. چگونه می توان شرایط را مدیریت کرد؛ هنگامی که در ابتدا سایه ی بلند و سپس سایه ی کوتاه ظاهر می شود؟

در راستای سایه ی کشیده بسته شده و  برخلاف بالا قیمت ها به سمت سایه ی بلند کشیده می شود. هیچ فردی قادر نیست بگوید کدام یکی از طول های سایه ها ابتدا ایجاد می شود. حقیقت چیست؟

بر اساس داده های آماری، سایه های کشیده معمولا در قیمت های بالا و سایه های کوتاه در قیمت های پایین ظاهر می شوند. در حقیقت قیمت به سمت سایه ی بلند کشیده می شود. در حالت رو به ترقی، خریدار قدرت و دسترسی بیش تری دارد اما در نهایت به عقب پس زده می شود.

اما در حالت پس رفت، خریدار قدرت و دسترسی بیش تری دارد اما در نهایت عقب زده می شود. همیشه توضیحات صحیح و دقیق نیست، پس بهتر است مراقب باشید. یک الگوی شمعی توضیحاتی کلی به ما می دهد اما اگر چند الگو را باهم داشته باشید به اطلاعات بیش تری دست خواهید یافت.

این موضوع را فراموش نکنید که بسیاری از سرمایه گذاران از قبل تعداد بسیار زیادی الگوی شمعی را مورد بررسی قرار داده اند. بهتر است همیشه تحقیقات را در این زمینه داشته باشید چون در بعضی مواقع ممکن است تمام الگوهای شمعی درست نباشند.

بیشتر از روانشناسی کندل استیک‌ها در تحلیل تکنیکال بدانید.

کاربرد نمودارهای شمعی

استفاده از نمودارهای شمعی در تحلیل تکنیکال بسیار گسترده است. این نمودارها با نمایش بصری اندازه حرکت قیمت با رنگ‌های مختلف، به پیش‌بینی قیمت آینده سهم کمک می‌کنند. الگوهای شمعی قادرند روند، نقاط ورود و خروج، و مدیریت ریسک را شناسایی کنند. همچنین، این نمودارها اطلاعات مهمی را درباره احساسات معامله‌گران و روانشناسی بازار سرمایه ارائه می‌دهند.

انواع نمودار (الگوهای) شمعی

1. الگوی Doji:

   • این الگو زمانی ایجاد می‌شود که قیمت باز و بسته یکسان است یا خیلی نزدیک به هم هستند.
   • نشانگر ناپایداری در بازار است و ممکن است به تغییرات قیمت منجر شود.

2. الگوی Hammer:

   • این الگو زمانی ایجاد می‌شود که قیمت ابتدا کاهش می‌یابد، اما در انتهای دوره به نقطه‌ای نزدیک به حداقل قیمت برمی‌گردد.
   • نمایانگر احتمال بالایی برای انعکاس قیمت به سمت بالا است، به خصوص اگر در یک روند نزولی ظاهر شود.

3. الگوی Shooting Star:

   • این الگو برعکس الگوی Hammer است و زمانی ایجاد می‌شود که قیمت ابتدا صعود می‌کند ولی در انتهای دوره به نزدیک حداکثر قیمت برمی‌گردد.
   • ممکن است نشان‌دهنده احتمال کاهش قیمت در آینده باشد، به خصوص اگر در یک روند صعودی ظاهر شود.

4. الگوی Engulfing:

   • این الگو زمانی ایجاد می‌شود که میله دومی کاملاً میله اول را engulf (فراگیری) می‌کند.
   • نشانگر انقلاب در روند قیمت است و ممکن است به تغییر جهت روند اشاره کند.

5. الگوی Morning Star:

   • این الگو در سه مرحله شامل یک میله قرمز، یک میله کوچک یا Doji و یک میله سبز در نزدیکی میله قرمز ایجاد می‌شود.
   • نمایانگر انتهای یک روند نزولی و شروع یک روند صعودی است.

الگوی ماروبوزو (MARUBOZU)

الگوی ماروبوزو (MARUBOZU) نشان‌دهنده تقویت و قدرت روندی است که در حال ادامه یا تغییر است. این الگو در دو نوع سبز و قرمز ظاهر می‌شود:

1. ماروبوزو سبز (Bullish Marubozu):

   • در یک روند صعودی، ماروبوزو سبز نشانگر ادامه قوی روند به سمت بالا است.
   • بدنه بزرگ و قوی این شمع بدون سایه بالا یا پایین نشان‌دهنده این است که قیمت از ابتدا تا انتهای دوره بازار به صورت قوی افزایش یافته است.

2. ماروبوزو قرمز (Bearish Marubozu):

   • در یک روند نزولی، ماروبوزو قرمز نشانگر ادامه قوی روند به سمت پایین است.
   • بدنه بزرگ و قوی این شمع بدون سایه بالا یا پایین نشان‌دهنده این است که قیمت از ابتدا تا انتهای دوره بازار به صورت قوی کاهش یافته است.

الگوی فرفره (Spinning Tops)

الگوی فرفره (Spinning Tops) شامل شمع‌هایی با بدنه کوچک و سایه‌های بالا و پایین بزرگ است. این الگو نمایانگر تردید و نامطمئنی معامله‌گران است. وقتی که فرفره در نمودار ظاهر می‌شود، معامله‌گران در مورد جهت حرکت بازار مطمئن نیستند و بازار در حال تعادل است. اگر فرفره در انتهای یک روند شکل بگیرد، ممکن است نشان دهنده تضعیف روند باشد و احتمالاً تغییر جهت قیمت ورودی وجود داشته باشد. این الگو معمولاً به عنوان یک نشانه مترقبه برای تغییر روند بازار در نظر گرفته می‌شود.

الگوی هارامی صعودی (Bullish Harami)

الگوی هارامی صعودی (Bullish Harami) یک الگوی شمعی است که با دو شمع در انتهای روند نزولی شکل می‌گیرد و ممکن است نشانگر تغییر جهت روند به سمت بالا باشد. در این الگو، ابتدا یک شمع بزرگ و نزولی شکل می‌گیرد، و سپس یک شمع کوچک با بدنه‌ای کوچکتر از شمع اول و کاملاً داخل بدنه شمع اول قرار می‌گیرد. این شمع دوم می‌تواند یک شمع صعودی یا نزولی باشد، اما مهمترین نقطه آن است که بدنه آن داخل بدنه شمع اول قرار داشته باشد. این الگو نشان‌دهنده احتمال قوت خریداران و تغییر جهت روند به سمت بالا است.

الگوی هارامی نزولی (Bearish Harami)

الگوی هارامی نزولی (Bearish Harami) یک الگوی شمعی است که با دو شمع در انتهای روند صعودی شکل می‌گیرد و ممکن است نشانگر تغییر جهت روند به سمت پایین باشد. در این الگو، ابتدا یک شمع بزرگ و صعودی شکل می‌گیرد، و سپس یک شمع کوچک با بدنه‌ای کوچکتر از شمع اول و کاملاً داخل بدنه شمع اول قرار می‌گیرد. این شمع دوم می‌تواند یک شمع صعودی یا نزولی باشد، اما مهمترین نقطه آن است که بدنه آن داخل بدنه شمع اول قرار داشته باشد. این الگو نشان‌دهنده احتمال قوت فروشندگان و تغییر جهت روند به سمت پایین است.

الگوی ستاره ثاقب (Shooting Star Pattern)

الگوی ستاره ثاقب (Shooting Star Pattern) شامل یک شمع با بدنه کوچک و سایه بالایی بلند است که در انتهای روند صعودی شکل می‌گیرد. سایه بالایی بلند نشان دهنده این است که در اوج قیمت، قدرت خرید کاهش یافته و فروشندگان نیز دوباره کنترل بازار را به دست گرفته‌اند. این الگو نیز نشانگر تغییر جهت قیمت از صعودی به نزولی است و به معنی بازگشت روند می‌باشد. در الگوی ستاره ثاقب، رنگ شمع اهمیت زیادی ندارد، اما طول سایه بالایی باید حداقل دو برابر طول بدنه شمع باشد تا الگو معتبر باشد.

الگوی چکش معکوس (Inverted Hammer Pattern)

الگوی چکش معکوس (Inverted Hammer Pattern) نیز شامل یک شمع با بدنه کوچک و سایه بالایی بلند است که در انتهای روند نزولی شکل می‌گیرد. سایه بالایی بلند نشان دهنده این است که قیمت ابتدا به سمت پایین رفته ولی سپس بازار به نفع خریداران برگشته است. این الگو نیز نشانگر تغییر جهت قیمت از نزولی به صعودی است و به معنی بازگشت روند می‌باشد. در الگوی چکش معکوس، رنگ شمع اهمیت زیادی ندارد، اما بدنه صعودی می‌تواند نشانگر قدرت بازگشت بیشتری باشد. طول سایه بالایی باید حداقل دو برابر طول بدنه شمع باشد تا الگوی چکش معکوس معتبر باشد.

الگوی چکش (Hammer Pattern)

الگوی چکش (Hammer Pattern) شامل یک شمع با بدنه کوچک و سایه پایینی بلند است که در انتهای روند نزولی شکل می‌گیرد. سایه پایینی بلند نشان دهنده این است که قیمت ابتدا به سمت پایین رفته ولی سپس بازار به نفع خریداران برگشته است. این الگو نشان دهنده تغییر جهت قیمت از نزولی به صعودی است و به معنی بازگشت روند می‌باشد. در الگوی چکش، رنگ شمع اهمیت زیادی ندارد و این الگو بیشتر بر اساس شکل و طول سایه پایینی برای تحلیل استفاده می‌شود. در برخی موارد، الگوی چکش می‌تواند به عنوان یک الگوی ادامه دهنده عمل کند، به خصوص اگر در یک روند صعودی شکل بگیرد و سایه بالایی بلند داشته باشد که نشانگر قدرت خریداران است.

الگوی مرد دار آویخته (Hanging Man Pattern)

الگوی مرد دار آویخته (Hanging Man Pattern) شامل یک شمع با بدنه کوچک و سایه پایینی بلند است که در انتهای روند صعودی شکل می‌گیرد. سایه پایینی بلند نشان دهنده این است که قیمت ابتدا به سمت بالا رفته ولی سپس بازار به نفع فروشندگان برگشته است. این الگو نیز نشانگر تغییر جهت قیمت از صعودی به نزولی است و به معنی بازگشت روند می‌باشد. در الگوی مرد دار آویخته، رنگ شمع اهمیت زیادی ندارد، اما طول سایه پایینی باید حداقل دو برابر طول بدنه شمع باشد تا الگو معتبر باشد.

الگوی دوجی (Doji Pattern)

الگوی دوجی (Doji Pattern) یک الگوی شمعی است که فاقد بدنه است و به جای آن یک خط یا یک بخش بسیار کوچک از بدنه دیده می‌شود. این الگو به معنای این است که قیمت آغازین و پایانی دوره مشابه یا بسیار نزدیک به یکدیگر بوده و تفاوت قابل توجهی بین آنها وجود ندارد. دوجی نشان‌دهنده تردید و عدم قطعیت در بازار است، زیرا نشان می‌دهد که قدرت خریداران و فروشندگان به هموارگی برابر است و هیچ یک از طرفین نتوانسته است کنترل بازار را به دست گرفته و قیمت را به سمت خود جلب کند. این الگو نشانگر موقعیتی معترضانه در بازار است و ممکن است به دلیل عدم قطعیت و تردید، پیش‌بینی صحیحی از جهت حرکت آینده قیمت نداشته باشد.

الگوی دوجی سنجاقک (Dragonfly Doji Pattern)

الگوی دوجی سنجاقک (Dragonfly Doji Pattern) یک الگوی شمعی است که در انتهای روند نزولی شکل می‌گیرد و ممکن است نشان‌دهنده آغازی برای روند صعودی در آینده باشد. این الگو دارای یک بدنه بسیار کوچک و بدون سایه بالا است، در حالی که سایه پایینی بلند دارد که به معنای فشار خرید در نقطه مورد نظر است. الگوی دوجی سنجاقک ممکن است در روند صعودی نیز شکل بگیرد، اما قدرت و اهمیت آن در روند نزولی بیشتر است، زیرا نشان‌دهنده نقطه‌ای است که قیمت در آن نزول کرده است و سپس با فشار خریدی قوی، از این نقطه بالا رفته است. این الگو ممکن است نشانگر تغییر جهت روند باشد، اما همواره باید با سایر نشانگرها و شرایط بازار هماهنگ شود تا تصمیم‌گیری صحیح انجام شود.

الگوی دوجی سنگ قبر (Gravestone Doji Pattern)

الگوی دوجی سنگ قبر (Gravestone Doji Pattern) یک الگوی شمعی است که در انتهای روند صعودی شکل می‌گیرد و ممکن است باعث توقف روند یا تغییر جهت آن شود. این الگو دارای یک بدنه بسیار کوچک و بدون سایه پایینی است، در حالی که سایه بالایی بلند دارد که به معنای فشار فروش در نقطه مورد نظر است. الگوی دوجی سنگ قبر نمایانگر این است که در این نقطه، قیمت به بالاترین سطح خود رسیده است ولی فشار فروش قوی باعث شده تا قیمت به سرعت پایین بیاید و در نهایت به نقطه شروعی خود بازگردد. این الگو ممکن است نشانگر تغییر جهت روند باشد، اما همواره باید با سایر نشانگرها و شرایط بازار هماهنگ شود تا تصمیم‌گیری صحیح انجام شود.

الگوی ستاره صبحگاهی (Morning Star)

الگوی ستاره صبحگاهی (Morning Star) یک الگوی شمعی است که با سه شمع در انتهای روند نزولی شکل می‌گیرد. این الگو نشان‌دهنده احتمال تغییر جهت روند به سمت بالا است.

ابتدا یک شمع نزولی شکل می‌گیرد که نشان‌دهنده ادامه روند نزولی است. سپس، یک شمع دوم شکل می‌گیرد که ممکن است با بدنه مثبت، منفی یا حتی دوجی باشد. این شمع دوم با یک شکاف پایین‌تر از شمع اول ایجاد می‌شود.

در نهایت، شمع سوم صعودی شکل می‌گیرد که با یک شکاف مثبت بالاتر از شمع دوم قرار می‌گیرد. این شمع سوم نشان‌دهنده تأیید بازگشت روند به سمت بالا است، زیرا قیمت پایانی آن بالاتر از قیمت پایانی شمع دوم قرار می‌گیرد.

الگوی ستاره شامگاهی (Evening Star)

الگوی ستاره شامگاهی (Evening Star) یک الگوی شمعی است که با سه شمع در انتهای روند صعودی شکل می‌گیرد. این الگو نشان‌دهنده احتمال تغییر جهت روند به سمت پایین است.

ابتدا یک شمع صعودی شکل می‌گیرد که نشان‌دهنده ادامه روند صعودی است. سپس، یک شمع دوم شکل می‌گیرد که ممکن است با بدنه مثبت، منفی یا حتی دوجی باشد. این شمع دوم با یک شکاف بالاتر از شمع اول ایجاد می‌شود.

در نهایت، شمع سوم نشان‌دهنده تأیید بازگشت روند به سمت پایین است، زیرا قیمت پایانی آن با یک شکاف منفی بالاتر از قیمت پایانی شمع دوم قرار می‌گیرد.

الگوی پوشاننده صعودی (Bullish Engulfing)

الگوی پوشاننده صعودی (Bullish Engulfing) یک الگوی شمعی است که با دو شمع در انتهای روند نزولی شکل می‌گیرد و ممکن است نشانگر تغییر جهت روند باشد. در این الگو، ابتدا یک شمع نسبتاً کوچک و نزولی شکل می‌گیرد، و سپس یک شمع قوی‌تر و صعودی که قیمت آغازین آن کمتر از قیمت بسته شمع اول است و قیمت پایانی آن بیشتر از قیمت ابتدایی شمع اول می‌باشد. در نتیجه، شمع دوم کاملاً شمع اول را می‌پوشاند و این نشانگر قوت خریداران و تغییر جهت روند به سمت بالا است.

الگوی پوشاننده نزولی (Bearish Engulfing)

الگوی پوشاننده نزولی (Bearish Engulfing) یک الگوی شمعی است که با دو شمع در انتهای روند صعودی شکل می‌گیرد و ممکن است نشانگر تغییر جهت روند باشد. در این الگو، ابتدا یک شمع نسبتاً کوچک و صعودی شکل می‌گیرد، و سپس یک شمع نزولی قوی‌تر که قیمت آغازین آن بیشتر از قیمت بسته شمع اول است و قیمت پایانی آن کمتر از قیمت ابتدایی شمع اول می‌باشد. در نتیجه، شمع دوم کاملاً شمع اول را می‌پوشاند و این نشانگر قوت فروشندگان و تغییر جهت روند به سمت پایین است.

الگوی پوشش ابر سیاه (Dark Cloud Cover)

الگوی پوشش ابر سیاه (Dark Cloud Cover) یک الگوی شمعی است که با دو شمع در انتهای روند صعودی شکل می‌گیرد و ممکن است نشانگر تغییر جهت روند به سمت پایین باشد. در این الگو، ابتدا یک شمع بزرگ و صعودی که نشان‌دهنده ادامه روند است شکل می‌گیرد. سپس یک شمع نزولی با قیمت آغازین بالاتر از قیمت پایانی شمع اول ایجاد می‌شود و در نهایت با قیمتی به کار خود پایان می‌دهد که حداقل نیمی از بدنه شمع اول را پوشانده باشد. این الگو نشان‌دهنده احتمال تغییر جهت روند به سمت پایین و ضعف خریداران است.

الگوی نفوذی (Piercing Pattern)

الگوی نفوذی (Piercing Pattern) یک الگوی شمعی است که با دو شمع در انتهای روند نزولی شکل می‌گیرد و ممکن است نشانگر تغییر جهت روند به سمت بالا باشد. در این الگو، ابتدا یک شمع نزولی با قیمت آغازین پایین‌تر از قیمت پایانی شمع قبلی ایجاد می‌شود. سپس یک شمع صعودی با قیمت پایانی بالاتر و با بدنه‌ای بزرگتر از نیمی از بدنه شمع قبلی شکل می‌گیرد. این الگو نشان‌دهنده احتمال تغییر جهت روند به سمت بالا و تقویت خریداران است.

چگونه از الگوهای نمودار شمعی سود ببریم؟

استفاده از الگوهای نمودار شمعی به معامله گران کمک می‌کند تا الگوهایی که ناحیه‌های موردنظر را در یک نمودار شناسایی می‌کنند و درباره آینده آن تصمیم‌گیری کنند. این الگوها می‌توانند برای معاملات روزانه، معاملات نوسان گیری (Swing) و حتی معاملات بلندمدت مورد استفاده قرار بگیرند. هر چند برخی از الگوهای شمعی ممکن است نقطه‌نظر و دیدگاهی در مورد تعادل بین خریداران و فروشندگان ارائه دهند، اما برخی دیگر از این الگوها ممکن است نشان‌دهنده تغییر یا ادامه روند و یا عدم تصمیم‌گیری باشند.

باید توجه داشت که الگوهای شمعی تنها معیار و سیگنال خرید و فروش رمزارزها نیستند. در عوض از آن‌ها به عنوان راهی برای بررسی ساختار بازار و یافتن نشانه‌ای بالقوه از یک فرصت پیش رو استفاده می‌شود. به همین ترتیب، بررسی الگوها همیشه مفید است. چراکه نشانه‌های گسترده‌تر در فضای بازار و سایر عوامل بازار، می‌تواند در این الگوها نمود پیدا کند.

به طور خلاصه، مانند سایر ابزار تجزیه‌وتحلیل بازار، الگوهای شمعی نیز در ترکیب با دیگر روش‌ها و تکنیک‌ها، کاربرد دارند. این تکنیک‌ها ممکن است شامل روش ویکوف، نظریه امواج الیوت و نظریه داو باشد. همچنین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال، مانند خطوط روند، میانگین متحرک، شاخص مقاومت نسبی (RSI)، استوکاستیک RSI، باندهای بولینگر، ابر ایچیموکو، Parabolic SAR یا MACD نیز در این مسئله کاربرد دارند.